มาตรฐานอาชีพธุรกิจเสริมสวย สาขาช่างผมบุรุษ และสาขาช่างผมสตรี มีตั้งแต่ระดับ 1 ระดับ 2 ระดับ 3 และระดับ 4 ถ้าติดตามคอลัมน์ Pro.Skills มาตลอดจะทราบว่าได้พูดถึงรายละเอียดของแต่ละระดับมาอย่างชัดเจน และ Hairworld Plus Issue 27 ถือเป็นฉบับที่จะพูดถึง การวัดมาตรฐานช่างผมสตรี ระดับ 4 ถือว่าเป็นระดับสูงสุดที่ทางสถาบันคุณวุฒิวิชาชีพเปิดทดสอบ
ซึ่งจริงๆ แล้วถ้าพูดถึงมาตรฐานวิชาชีพของทุกๆ สาขาอาชีพ มีทั้งหมด 8 ระดับ ช่างผมสตรีระดับ 4 คือ ช่างผมที่ปฏิบัติงานได้ และออกแบบได้ทุกทรงตามความต้องการของลูกค้า และตามเทรนด์แฟชั่น สมัยนิยม ความรู้ความสามารถครอบคลุมทั้งงานออกแบบทรงผม ตัด ซอย จัดแต่งทรง ไม่ว่าจะเป็นผมทรงสั้น ทรงขนาดกลาง ทรงผมยาว และเข้าใจกระบวนการทางเคมี ทั้งงานทำสี งานดัดเย็น ดัดร้อน งานยืด และต้องศึกษาเทคนิคใหม่ๆ เทคโนโลยีใหม่ๆ รวมถึงอุปกรณ์เสริมสวยใหม่ๆ ที่พัฒนาขึ้นเพื่อตอบสนองแนวแฟชั่น รู้จักผสมผสานงานพื้นฐานกับแนวทรงใหม่ๆ ให้เข้ากับบุคลิกภาพและหน้าที่การงาน และ Lifestyle ของลูกค้า มีความละเอียดอ่อนในการทำงาน เน้นเรื่องความถูกต้อง สะอาด ปลอดภัย โดยเฉพาะงานเคมีต่างๆ ต้องอ่านใบกำกับการใช้ให้เข้าใจ อัตราส่วนการผสม วิธีการทำ และระยะเวลาการทำงานของเคมี และข้อควรระวังต่างๆ เพราะผลิตภัณฑ์แต่งผมมีความหลากหลาย ในท้องตลาด แต่ละอย่าง แต่ละชนิด วิธีการใช้ต่างกัน ช่างผมไม่ควรยึดติดกับวิธีการแบบเดิมและแบบเดียว ด้วยเทคโนโลยีและการเปลี่ยนแปลงทางแฟชั่นและความต้องการของลูกค้า ต้องหมั่นศึกษาและเรียนรู้เทคนิคใหม่ๆ
การดัดผมในปัจจุบันมีการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้ชัดที่สุด สมัยก่อนการดัดผมต้องดัดให้หยิก และดัดให้ชิดโคนผม และต้องได้ลอนที่อยู่ทน ดัดแล้วไม่สามารถทำผมได้เอง ต้องเข้าร้านทำผมทุกครั้งที่สระผม บางครั้งลอนหยิกอยู่ทน นานจนเบื่ออยากเปลี่ยนทรงก็ไม่สามารถเปลี่ยนได้ ต้องรอจนผมหมดเชื้อดัด หรือไม่ก็ต้องกลับไปดัดทรงเดิมอีกครั้ง แต่พอยุคสมัยเปลี่ยนไป ลูกค้าต้องการความสะดวก เรียบง่ายไม่ยุ่งยาก ด้วยเวลาอันจำกัด ทำให้ลูกค้าต้องการทรงผมที่ดูแลง่าย สามารถทำเองได้โดยไม่ต้องเข้าร้าน ทำให้ วิธีการดัดผมเปลี่ยนไป การม้วนดัดไม่จำเป็นต้องดัดทั้งศีรษะ ดัดแค่บางส่วน การดัด Digital Perm การยืดโคนดัดปลาย เริ่มเข้ามามีบทบาท ดัดเสร็จไม่ต้องไดร์ แค่หวี ใช้มือม้วนๆ ปล่อยให้แห้งเองก็ได้ทรงผมที่ดูเป็นธรรมชาติ
การดัดที่นิยมอีกอย่าง เหมาะกับลูกค้าผมลีบแบน แต่ไม่ต้องการลอนผม ก็จะมีวิธีการดัดยกโคน ม้วนดัดเฉพาะโคนผมเท่านั้น เวลาลูกค้าสระผมเองก็จะได้ผมที่ตรงสลวย แต่โคนผมพองทำให้ดูผมเยอะขึ้น ลูกค้าผมหยิกธรรมชาติ พองฟู สมัยก่อนก็จะยืดจนตรง ลีบแบน จนเกินไป ไม่สามารถหวีเสยหรือปัดขึ้นได้เลย ลูกค้าเกิดความจำเจ เบื่อ ไม่สามารถเปลี่ยนทรงได้ แต่ปัจุบันเทคนิดการยืดก็พัฒนาขึ้น ยืดโคนให้ตรง และดัดปลายแค่ C-Shape ทำให้ทรงผมเข้ากับรูปหน้าได้ดี ลอนดัดหรือตรงจากการยืด จะอยู่ทรงแค่ช่วงเวลานึง 2-3 เดือน หรือถ้าต้องการลอนที่ทนนานก็สามารถทำได้ตามความต้องการ แต่จะดูแลง่ายขึ้น
การจัดแต่งทรงก็เช่นเดียวกัน ปัจจุบัน เครื่องมือและอุปกรณ์ต่างๆ มีหลากหลายมาก สมัยก่อนไดร์เป่าผมตัวเดียวต้องเซ็ตทรงได้ทุกทรง ขึ้นอยู่กับขนาดของแปรงกลม แต่ต้องอาศัยฝีมือของช่างล้วนๆ ถ้าช่างขาดความชำนาญ หรือขาดประสบการณ์ ทรงผมก็ไม่อยู่ทรง ขาดความเงางาม แต่ปัจจุบันอุปกรณ์ช่วยม้วนมีให้เลือกมากมาย หลายขนาด และที่สำคัญ ยังมีเครื่องมือสำหรับลูกค้าใช้ม้วนลอน หรือหนีบตรง หรือแปรงกลมไฟฟ้าขนาดต่างๆ ที่ลูกค้าสามารถทำได้เองที่บ้าน
ด้วยเทคโนโลยีและความต้องการของลูกค้าที่เปลี่ยนไป ทำให้งานบริการของช่างในร้านทำผมลดน้อยลง งานสระไดร์ จัดแต่งทรงอาจจะน้อยลง แต่ ช่างผมก็ต้องปรับตัวรับสถานการณ์กับการเปลี่ยนแปลงนี้ให้ได้ ต้องสร้างความน่าเชื่อถือ สร้างความชำนาญ สร้างสมประสบการณ์ และพัฒนาตนให้เก่งขึ้น การสอบวัดมาตรฐานอาชีพในระดับต่างๆ ก็เป็นตัวการันตี และรับรองความสามารถ ของช่างผมได้อีกทาง ช่างที่ผ่านการทดสอบจะได้รับใบรับรองมาตรฐานอาชีพในระดับที่ถ้าไปรับการทดสอบ ใบรับรองนี้จะมีอายุ 3 ปี เมื่อครบกำหนด 3 ปี ท่านสามารถต่ออายุใบรับรองได้ โดยท่านต้องรวบรวมผลงาน การทำงานและใบผ่านการอบรม เทคนิคต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับสมรรถณะต่างๆ เช่น การตัดซอย ทำสี ดัดยืด หรือถ้าท่านเปิดร้านอยู่ก็ถ่ายรูปร้านที่ท่านทำงานอยู่เพื่อยืนยันว่าท่านยังคงประกอบอาชีพนี้ หรือเป็นช่างทำผมบุรุษ สตรี อย่างต่อเนื่อง ทางศูนย์ทดสอบฯ ที่มีประวัติการทดสอบของท่าน จะมีหนังสือแจ้งเตือนให้ท่านมาต่ออายุใบรับรองสมรรถณะมาตรฐานอาชีพสาขาธุรกิจเสรมสวย สาขาช่างผมบุรุษ และสาขาช่างผมสตรี ฉบับหน้าจะมาเล่าถึงมาตรฐานอาชีพที่ใช้เทียบเคียงความสามารถของคนในอาชีพว่าแต่ละระดับหมายถึงใครกันบ้าง
Credit : คอลัมน์ Pro.Skills นิตยสาร Hairworld Plus Issue 27 โดย อาจารย์ดุสิตา ศุภผลา